Αν λάβει κανείς υπόψη τον τρόπο εφαρμογής και λειτουργίας της Παιδείας σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης στην Ελλάδα, τις αντίξοες καταστάσεις και τα οξυμένα προβλήματα, εύκολα μπορεί να φανταστεί πόσο πιο δύσκολα και πώς διεξάγεται η εκπαίδευση στο εξωτερικό, Αμερική, Ευρώπη και αλλού. Πιστεύουμε πως σήμερα τίποτα δεν γίνεται τυχαία, διότι αν γίνονταν, θα είχαμε και κάποιες παρενθέσεις, κάποιες αναλαμπές στο τοπίο της εκπαιδευτικής αιθαλομίχλης. Στη σημερινή δε πραγματικότητα, που πλαισιώνεται από την επιβαλλόμενη «Παγκοσμιοποίηση», ξένη προς τις Αξίες του Πολιτισμού, προς τον Άνθρωπο και προς τον Πλανήτη, οι απανταχού Έλληνες και ιδιαίτερα το κράμα των Γραμμάτων και των Τεχνών, έχουν υποχρέωση να συνειδητοποιήσουν την πραγματικότητα, να αφουγκραστούν τα πυκνά μηνύματα που λαβαίνουν και να σκεφτούν προς τα που πάμε.

   Ίσως στην Πατρίδα μας, την Ελλάδα, τα πράγματα να είναι πιο ελαστικά αν και τα δρώμενα, όπως αυτά παρουσιάζονται σε όλους τους κλάδους της Παιδείας, μας λένε άλλα: Καταλήψεις, νόμοι, παραπαιδεία, μόνιμο άγχος των μαθητών, μη αποκατάσταση των πτυχιούχων καθηγητών, κενές θέσεις σε ακριτικά χωριά, καθηγητές καταφεύγουν στο εξωτερικό και γίνονται σερβιτόροι, άλλοι διορίζονται χωρίς να διαθέτουν την κατάλληλη εξειδίκευση, άλλοι καταφεύγουν στην παραπαιδεία, άλλοι πληρώνονται φτηνά (Αμερική) κλπ. Όλα αυτά και άλλα πολλά δείχνουν την ωμή πραγματικότητα η οποία επιδρά αργά μα σταθερά στην υποβάθμιση της Παιδείας, ιδιαίτερα στο χώρο της Ομογένειας. Επίσης, μια και η μήτρα του κακού βρίσκεται στην Ελλάδα και το κακό ξεκινά από κει, πρέπει να επισημάνουμε ότι κι ένας νόμος ή δέκα νόμοι, για να φέρουν αποτελέσματα, μόνοι τους δεν μπορούν παρά μόνο και με τη συνδρομή και συμμετοχή των εν δυνάμει εκπαιδευτικών. 

   Διαφορετικά βέβαια τα προβλήματα στο χώρο μας, (που αφετηρία τους είναι η Ελλάδα και αποδέκτες οι ομογενείς) και σε μερικές περιπτώσεις αφόρητα. Και αν αναφερθήκαμε στην Ελλάδα, το κάναμε για να δώσουμε ένα μήνυμα και προς στους υψηλά υφιστάμενους (ακαδημαϊκούς, πανεπιστημιακούς, πρυτάνεις και εκπαιδευτικούς) που θέλουν να φαίνονται ότι είναι υπερασπιστές της Γλώσσας και του ελληνικού πολιτισμού γενικότερα.

Όλοι αυτοί, συν οι ταγοί, -πολιτικοί και θρησκευτικοί-, θα πρέπει να καταλάβουν επιτέλους ότι η αποστολή του ελληνισμού της διασποράς δεν είναι μόνο οι μπίζνες και τα λόμπι! και -σε ότι αφορά τις κοντινές χώρες π. χ. η Ευρώπη- η αποστολή του ελληνισμού δεν είναι να γίνονται αχταρμάδες πολιτικών συμφερόντων, -μέχρι αεροπλάνα φτηνά διαθέτουν προκειμένου να τους μεταφέρουν να ψηφίσουν- (κι εδώ έχουμε τρομερή εμπειρία) κι ούτε η αποστολή του είναι να γίνεται πιόνι πολιτικών συμφερόντων. Πώς δηλαδή η πολιτεία, όταν κάθε φορά μας χρειάζεται μας βρίσκει και στα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε αδιαφορεί; Τι κάνει προς αυτή την κατεύθυνση ο κόσμος της Ελλάδας που επικαλείται την Παιδεία και τον πολιτισμό μας; Πώς αυτοί οι έρμοι Έλληνες της διασποράς θα συνεχίζουν να κρατούν τους δαυλούς του πολιτισμού αναμμένους, όταν τα παιδιά μας, οι νέες γενιές, μία κοντά από την άλλη παύουν να μιλούν, παύουν να σκέφτονται, παύουν να δημιουργούν;

Θεωρούμε βέβαιο ότι οι Έλληνες της Ελλάδας δεν έχουν συνειδητοποιήσει τα κακώς κείμενα, σε ότι αφορά τον πολιτισμό μας και τη «Νέα Τάξη Πραγμάτων», που με αδιανόητες ταχύτητες ολοκληρώνει το σκοπό της. Κι αυτό διότι ένα μεγάλο μέρος των πολιτών της Χώρας του Ομήρου, του Περικλή, του Σωκράτη και άλλων Σοφών, έχει περιέλθει στα δίχτυα των ποικίλων αποπροσανατολισμών με αποτέλεσμα να συμπυκνώνεται στα κονσερβοκούτια της σήψης και της πολιτισμικής αδιαφορίας.

Αυτά σε ότι αφορά εμάς τους Έλληνες της Ε.Ε., πώς βλέπουμε την Ελλάδα του σήμερα. Μετά τον ελληνισμό της Αμερικής, ο δεύτερος σε πληθυσμό είναι ο ελληνισμός της Ευρώπης. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, όπως στη Γερμανία και συγκεκριμένα στη Βαυαρία-δίγλωσσα σχολεία- που όμως κι αυτές, οι εξαιρέσεις, παρουσιάζουν προβλήματα αφελληνισμού και επί πλέον, δεν στερούμαστε από καθημερινά κρούσματα που έχουν σχέση με τον υπόκοσμο, συνεπώς με τον πολιτισμό και τη δημοκρατία. Είναι αλήθεια ότι αν η Ευρώπη βρίσκονταν πιο μακριά από την Ελλάδα, τα προβλήματα μας θα ήταν όμοια με κείνα του ελληνισμού της Αμερικής και άλλων μακρινών Χωρών του Πλανήτη. Όμως στο στόχαστρο του αντικοινωνικού και ανθελληνικού «τυφώνα» βρισκόμαστε κι εμείς.

Ας μεταφερθούμε στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, στην Αμερική, όπου πρόσφατα την επισκέφτηκε ο Έλληνας πρωθυπουργός και ακούστηκαν πολλά για τα ελληνικά σχολεία και την πρόοδο που παρουσιάζουν. Παρά την πλήρη ενσωμάτωση των Ελλήνων Ομογενών στην Αμερικανική κοινωνία (συμπεριλαμβανόμενου και του Καναδά), οι Έλληνες πολίτες δεν έπαψαν στιγμή να αγαπούν την Πατρίδα, να ομιλούν και να γράφουν στη μητρική τους γλώσσα και απεγνωσμένα να προσπαθούν να τη μεταφέρουν στα παιδιά τους. Και δεν έπαψαν στιγμή να αντικρίζουν την ωμή και σκληρή πραγματικότητα και με κάθε ευκαιρία να την καταγγέλλουν. Να καταγγέλλουν την αδιαφορία της μητρόπολης και να λένε ότι, αγαπούν την Ελλάδα και απεχθάνονται τους Έλληνες (πολιτικούς και κληρικούς).

Αμερική, λοιπόν, που είναι και το δεύτερο θέμα μας, με 3,5 περίπου εκατομμύρια Έλληνες, μια Ελλάδα, που όπως προαναφέραμε, δεν έχουν συνειδητοποιήσει οι Έλληνες. Ένας Ελληνισμός που αφανίζεται μένοντας η μητροπολιτική αδιαφορία με όλα τα παράγωγά της να πρυτανεύει. Παράγωγα της αδιαφορίας και η ελληνική γλώσσα και τα σχολειά της, τα επανδρωμένα και εξοπλισμένα από την Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή. Μ’ αυτή ήρθε σε επαφή ο Έλληνας πρωθυπουργός τον περασμένο μήνα και κουβέντιασαν για τα ελληνικά σχολεία κι εμείς θα δώσουμε την πραγματική διάσταση.

   Τα ελληνικά σχολεία στην Αμερική βρίσκονται υπό την αιγίδα της Αρχιεπισκοπής, είναι θρησκευτικά κοινοτικά ιδρύματα, τα οποία σκοπός τους είναι η διάδοση της Ορθοδοξίας, η εκμάθηση και η γνώση μιας εθνικής συνείδησης, ιδιαίτερα για τους μαθητές μετά την δεύτερη γενιά, ότι, ο Παππούς και η Γιαγιά ήταν Έλληνες Ορθόδοξοι... Επίσης προσπαθούν να τους δώσουν μια βασική γνώση της Ελληνικής Αλφαβήτας ως δεύτερης γλώσσας και αρκετή γνώση χορών και τραγούδια, ανάγνωση  ιστορικών κειμένων ή επετείων, που για να τα καταλάβουν οι μαθητές, θα πρέπει να τους τα εξηγήσουν στην Αγγλική γλώσσα. Για τους Ιερείς και καλός μισθός και ασφάλεια και ευεργετήματα υπάρχουν. Για τους δασκάλους μας αυτό δεν ισχύει και παραμένει ερώτηση χωρίς απάντηση. Με δασκάλες και δασκάλους φτωχοπληρωμένους με μισθό που δεν είναι επαρκής, χωρίς καμία ασφάλιση ασθενείας, χωρίς κανένα ευεργέτημα, φυσικό επακόλουθο είναι ότι, το καλλίτερο τοπικό δυναμικό στον μορφωτικό τομέα να προσπαθεί να βρει θέση κάπου αλλού ή με ίδιες θέσεις στο δημόσιο τομέα. Ασφαλώς για να μπορέσουν τα νέα μας φυτώρια να προοδέψουν, να κάνουν καριέρα, η εκμάθηση της Αγγλικής είναι απαραίτητη. Η ελληνική έρχεται δεύτερη, και σαν δεύτερη γλώσσα διδάσκεται, πλημμελώς όπου διδάσκεται. Διδάσκεται όμως ως δεύτερη γλώσσα σωστά; 

Η καινούρια γενιά των Ελληνοαμερικανών, αυτών που έχουν γεννηθεί εδώ, αυτών που αναλαμβάνουν να μορφώσουν τα παιδιά μας, τα ελληνικά τους δεν είναι αρκετά ώστε να διαβάσουν και να εξηγήσουν ένα κείμενο στους μαθητές, να βρουν τις ρίζες της λέξης κι έτσι προστρέχουν στην Αγγλική που τους παρέχει άφθονα υλικά, βιβλία, λεξικά, τετράδια κλπ. Ασφαλώς, στο σύνδρομο του αφελληνισμού, υπάρχουν και εξαιρέσεις από ελάχιστους εκπαιδευτικούς που προσφέρουν έργο και οι ομογενείς τους σέβονται και τους εκτιμούν. Πέρα αυτών τα ελληνικά σχολεία είναι κοινοτικές εκκλησιαστικές επιχειρήσεις που πληρώνονται από τους γονείς των μαθητών. Αν πέφτουν έξω κλείνουν ή υπολειτουργούν κι αυτό είναι ακόμη χειρότερο. Από το Ελληνικό κράτος μέχρι στιγμής καμία βοήθεια, καμιά συμβουλή που να μην περνάει και να ελέγχετε από τα γραφεία της Αρχιεπισκοπής.

Αυτό που πρέπει να υπάρχει κι αυτό που ζητούν τα παιδιά μας είναι δάσκαλοι για τη σωστή εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας. Και υλικά, βιβλία, εξηγήσεις κειμένων, λεξικά, ακόμα και σημαίες, κλπ. Σε μια Εθνική Ελληνική Επέτειο είδαμε πιτσιρίκια, Ελληνοαμερικανάκια, περήφανα έφεραν και κυμάτιζαν τη χάρτινη ελληνική σημαία με 7 γραμμές, 4 μπλε και 3 άσπρες!! Οι υπεύθυνοι προέβαλαν διάφορες δικαιολογίες ότι έτσι την είχε κάποιο βιβλίο κλπ. Πρόσφατα ήταν η εορτή των τριών Ιεραρχών, Ημέρα των Ελληνικών Γραμμάτων. Προκειμένου να μαζέψουν πελάτες οι διάφορες  κοινότητες (τα σχολεία τους) γιόρτασαν την ημέρα των Ελληνικών Γραμμάτων με επικεφαλίδες: «Σουβλάκι και μεζέδες». Η δε εξήγηση της ημέρας αυτής γραμμένα στ’ Αγγλικά, ήταν καθαρά μια προβολή υπέρ της Ορθοδοξίας, ενώ στα ελληνικά φρόντισαν κι έδωσαν το νόημα ότι η ελληνική σοφία ήταν πρόδρομος του Χριστιανισμού… έτσι ένωσαν την Ομορφιά του Ελληνικού Λόγου με την αλήθεια της Χριστιανοσύνης… Δεν είμαστε ενάντιοι στη Χριστιανοσύνη, αλλά οι παραπάνω συμπεριφορές είναι απαράδεκτες και επικίνδυνες. Το ενδιαφέρον του ελληνικού κράτους, ούτε υπήρξε κι ούτε υπάρχει γι’ αυτού του είδους εξελίξεις και για λύσεις αυτών των προβλημάτων δεν φαίνονται στον ορίζοντα.

   Τα παιδιά μας δεν μπορούν να μάθουν Ελληνικά. Να διαβάζουν, τουλάχιστον μια εφημερίδα. Ν’ ανοίξουν ένα Ελληνικό Βιβλίο, να γράψουν ένα ποίημα, μια έκθεση και να το καταλαβαίνουν, αφού δεν υπάρχει καμία υποδομή, κανένα ενδιαφέρον, κανένα χέρι συμβουλευτικής βοήθειας, εκτός από αυτά τα επιφανειακά απαραίτητα που μαθαίνουν στο σχολείο για να φαίνεται ότι οι γονείς τους είναι Έλληνες. Ότι αυτά τα ίδια τα παιδιά μας έχουν ελληνική καταγωγή!! Το δίδαγμα των θρησκευτικών το εννοούν πιο καλά στην Αγγλική, έτσι γίνονται καλοί Ορθόδοξοι Χριστιανοί και φτάνουν να πιστεύουν: «η Ελληνική γλώσσα τι μας χρειάζεται;»

Οι περισσότεροι γονείς αδυνατούν να δώσουν στα παιδιά τους γλωσσική Ελληνική μόρφωση αφού κι αυτοί οι ίδιοι την κατέχουν οριακός. Και αυτοί οι μετανάστες γονείς, οι εργάτες του μεροκάματου και του πικρού πόνου, δεν είχαν ποτέ την πολυτέλεια ή την ευκαιρία να εμβαθύνουν την μελέτη της Ελληνικής Γλώσσας, στην Ελλάδα, ώστε να μπορούν να την μεταδώσουν στα παιδιά τους. Κι αυτοί που ανεβαίνουν στο βάθρο της υλιστικής χρηματικής υπόστασης, προτιμούν την γλώσσα του τόπου που ζουν, έτσι αυτό τους δίνει ένα εγωιστικό γόητρο επιτυχίας. Λαμποκοπούν και κοιτάζουν «αφ’ υψηλού» την κακόμοιρη πλούσια σε πολιτισμό, κοιτίδα των ξένων γλωσσών, την δοξασμένη μα και παραγκωνισμένη απ’ τη σημερινή κοινωνία Ελληνική Γλώσσα.

Πρέπει κάτι να γίνει, τι όμως;

Θα κλείσουμε με ένα μότο… Ο 21^ος αιώνας έδειξε τα δόντια του. Οι Έλληνες, οι Ελληνολαλούντες της Διασποράς αποτελούν για την Μητρόπολη παρελθόν… Και θα επικαλεστούμε το Ρήγα Βελεστινλή: 

«Ξυπνήστε τέκνα και ήλθε η ώρα. Ξυπνήστε όλα τρέξατε τώρα και ήλθε ο δείπνος ο Μυστικός». 

 

Γαβριήλ Παναγιωσούλης, Η.Π.Α. Gabrielkp@aol.com - Φασούλας Βάιος, Γερμανία

Ε.Ε. - Γερμανία – Φεβρουάριος 06 2002  Web : www . fasoulas . de    *  e - mail : vaios @ fasoulas . de